تاثیر فعالیت بدنی در کاهش قند خون

فعالیت بدنی مستمر پس از هر وعده غذایی سبب کاهش قند خون می شود.

محققان دانشگاه ویرجینیا در مطالعه ای جدید، اطلاعات 37 بیمار مبتلا به دیابت نوع 1 از دو مطالعه بالینی را جمع آوری کردند. این اطلاعات شامل چهار هفته کنترل مداوم قند خون، تزریق انسولین، دریافت کربوهیدرات و فعالیت بدنی بود که توسط یک ردیاب اندازه گیری می شدند. محققان از ابزار "سطح گلوکز زیر منحنی" برای اندازه گیری استفاده کردند.طبق تجزیه و تحلیل آماری، این تحقیق نشان می دهد که چگونه با شمارش گام، می توان کاهش قند خون را مشاهده کرد. این مطالعه با هدف دستیابی به اطلاعاتی در مورد چگونگی تنظیم دوز انسولین در زمان غذا و برای تحلیل نوسانات قند خون مربوط به فعالیت بدنی روزمره بیمار، به جای انجام تمرینات ساختاری، بنا شده است.

مشخص شد که هرچه میزان فعالیت بدنی روزانه که با گام شمار اندازه گیری می شود بیشتر باشد، میزان قند خون بعد ازغذا کمتر می شود.

بالا رفتن فعالیت های بدنی همچون کارهای خانه ، پیاده روی یا باغبانی، مصرف سوخت و ساز روزانه بدن را افزایش می دهد و به مدیریت وزن کمک می کند. افزایش فعالیت، حتی در دوره های کوتاه مدت (3-15 دقیقه) ، در کاهش و بهبود کنترل قند خون بعد از غذا موثر است. افزایش فعالیت بدنی باید به عنوان بخشی از برنامه روزانه ، یا حداقل به عنوان گام نخست برای افرادی که بی تحرک هستند و قادر به شرکت در تمرینات فشرده ورزشی نیستند ، پیشنهاد گردد.

تغییر سبك زندگی شامل رعایت برنامه غذایی و انجام فعالیت‌های بدنی منظم و مستمر از بروز دیابت در افراد جلوگیری می كند یا حداقل آن را به تاخیر می‌اندازد.

طبق نظر متخصصان غدد و متابولیسم با توجه به اینكه چاقی مهم‌ترین عامل اصلاح پذیر ابتلا به دیابت است، فعالیت جسمی و ورزش، روش بسیار كارآمدی در پیشگیری و درمان دیابت نوع 2 تلقی می‌شود.

ماهیچه ها و اندام بدن هنگام فعالیت، قند یا گلوكز بیشتری از جریان خون دریافت می کنند و در این شرایط، انسولین، بهتر اثر می‌كند و در نتیجه، قند یا گلوكز به‌راحتی وارد سلول‌های ماهیچه‌ای می‌شود.

بنابراین علاوه بر رعایت رژیم غذایی خاص و مصرف منظم و صحیح داروهای تجویزشده، می‌توان از روش مفید، مؤثر و بی‌ضرر دیگری در پیشگیری و درمان دیابت استفاده كرد.متخصصان، ورزش كردن و داشتن فعالیت بدنی منظم و مستمر را بهترین توصیه به بیماران دیابتی می دانند.

از جمله فواید فعالیت بدنی منظم می‌توان به كاهش وزن، حفظ وزن در حد طبیعی، كنترل بهتر قند خون ،افزایش توانایی بدن در استفاده از انسولین ،كاهش نیاز به مصرف دارو و تزریق انسولین ،سلامت دستگاه قلب و عروق، كاهش فشار و چربی‌ خون اشاره کرد.

همچنین كاهش تنش‌های عصبی، آمادگی بدنی، حفظ استحكام استخوان‌ها و ایجاد شادابی و نشاط از دیگر فواید فعالیت بدنی منظم به شمار می آید.

درگذشته زندگی بشر چه در زمان كار و چه در منزل،با انجام حركات بدنی همراه بود، اما با پیشرفت علم و صنعتی شدن شهرها، تحرك افراد در همه گروه‌های سنی كاهش‌یافت. بنابراین برای جبران این كمبود، همه افراد جامعه اعم از زن و مرد، پیر و جوان، سالم و بیمار باید برنامه ورزشی منظم داشته باشند.

افراد با اضافه وزن زیاد و افرادی كه تحرک زیادی ندارند یا بین خانواده خود افراد دیابتی دارند در معرض ابتلا به دیابت هستند.

ورزش‌های مستمر برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1که به آن دیابت ارثی نیز گفته می شود بسیار مفید است؛ اما این اشخاص باید بهترین زمان ممكن را جهت ورزش كردن با توجه به زمان مصرف وعده‌‌های غذایی و تزریق انسولین انتخاب کنند، ورزش سبب افت قندخون در حین یا پس از اتمام حركات می ‌شود.به همین دلیل برای تأثیر مطلوب ورزش بر سلامت این افراد پیشنهاد می‌شود كه با دستگاه سنجش قند خون، قبل، حین و بعد از فعالیت ورزشی،میزان قند خون خود را کنترل کنند. مبتلایان به دیابت نوع 1 با این عمل، می توانند با نظارت پزشك خود میزان مصرف كربوهیدرات و تزریق انسولین را مشخص نمایند.

پیشنهاد می‌شود اگر میزان قند خون كمتر از 100 میلی‌گرم بود، 15 تا 30 گرم كربوهیدرات مصرف شود. یك عدد سیب متوسط یا نصف موز، معادل 15 گرم كربوهیدرات دارد. درصورتیكه میزان قند خون بیش از 250 میلی‌‌گرم در دسی‌لیتر باشد بهتر است اصلا فعالیت ورزشی انجام نشود.

در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 (دیابت ناشی از عوامل محیطی مانند بی تحركی و تغذیه بد) ،ورزش یكی از عوامل اصلی كنترل قند خون است.در مورد این نوع بیماران به دلیل اینکه افت قند خون در طول ورزش كمتر رخ می‌دهد، مصرف كربوهیدرات اضافی پیش از شروع حركات ورزشی، معمولا لازم نیست.

متخصصان تاكید می نمایند كه ورزش باید جزئی از زندگی روزمره بیماران مبتلابه دیابت به‌عنوان یكی از روش‌های اصلی درمان باشد. ورزش جذب انسولین از اندام را افزایش می دهد و موجب تشدید نوسانات قند خون می‌شود. پیشنهاد می‌شود حركات ورزشی توسط اندام‌هایی كه انسولین در آن‌ها تزریق نشده است، انجام شود. تحقیقات نشان می دهد كه افزایش فعالیت بدنی نه‌تنها موجب پیشگیری از بروز دیابت می‌شود بلکه یكی از ابزارهای درمانی كارآمد در افراد مبتلابه شمار می‌رود.